Bệnh da bí ẩn đe dọa cá mập sắp nguy cấp

Các nhà sinh vật biển đang điều tra một căn bệnh bất thường khiến cá mập rạn san hô vi trắng ở Malaysia chịu tổn thương da nghiêm trọng.

Cá mập san hô vi trắng - được đặt tên dựa trên điểm độc đáo ở vây lưng và đuôi - dành phần lớn thời gian nghỉ ngơi bên trong hang động xung quanh các rạn san hô vào ban ngày và thường chỉ ra ngoài vào ban đêm để săn cá nhỏ và các loài động vật khác. Đây là một trong những loài cá mập phổ biến nhất được tìm thấy ở hệ thống rạn san hô Ấn Độ - Thái Bình Dương, nhưng hiện có nguy cơ tuyệt chủng do mất môi trường sống và đánh bắt quá mức.

Đỉnh vây của cá mập san hô vi trắng có màu trắng sáng. (Ảnh: Jason Isley).

Từ những hình ảnh được lan truyền trên mạng xã hội vào tháng 4, chụp bởi nhiếp ảnh gia Jason Isley ở ngoài khơi bang Sabah trên đảo Borneo, các nhà sinh vật học Malaysia cảnh báo quần thể cá mập "sắp nguy cấp" này đang phải đối mặt với mối đe dọa mới từ một căn bệnh bí ẩn trên da.

Một cuộc khảo sát được thực hiện sau đó bởi các thợ lặn, chuyên gia chính phủ và nhóm bảo tồn xung quanh đảo Sipadan, một địa điểm lặn nổi tiếng gần đó, đã ghi nhận bệnh da xuất hiện ở tất cả các đàn cá mập mà họ gặp phải.

Căn bệnh bất thường gây ra những vết thương nghiêm trọng trên da của cá mập. (Ảnh: Jason Isley).

Xác định nguyên nhân, nhóm nghiên cứu nhận thấy nhiệt độ bề mặt nước biển tại Sipadan đã tăng lên 29,5 độ C vào tháng 5, cao hơn một độ so với năm 1985.

"Đại dương nóng lên có thể liên quan đến những gì chúng ta đang thấy với những con cá mập ốm yếu ở Sipadan", nhà sinh vật biển cấp cao Davies Austin Spiji của nhóm bảo tồn phi lợi nhuận Reef Guardian nhấn mạnh. "Chúng ta có thể loại trừ yếu tố con người vì Sipadan là một khu bảo tồn biển, nơi đánh bắt cá bị nghiêm cấm và không có các khu định cư hoặc công nghiệp gần đó".

Giáo sư Mohamed Shariff Mohamed Din tại Đại học Putra Malaysia cho biết thêm rằng những lần nhìn thấy tổn thương da trên cá mập san hô vi trắng trùng khớp với báo cáo về hiện tượng tẩy trắng san hô trong khu vực. Tuy nhiên, một nghiên cứu khoa học đầy đủ vẫn chưa được thực hiện.

Vào tháng 5, nhóm nghiên cứu đã cố gắng bắt một số con cá mập để lấy mẫu phân tích nhưng không thành công. Mabel Manjaji-Matsumoto, một giảng viên cấp cao của Viện nghiên cứu biển Borneo thuộc Đại học Malaysia Sabah nói với Reuters rằng họ có kế hoạch thực hiện một nỗ lực khác vào tháng 7.